Jakie są rodzaje NOPów?

Kilka lat temu Minister Zdrowia wydał rozporządzenie ws. niepożądanych odczynów poszczepiennych (czyli NOPów).

Samo rozporządzenie reguluje procedurę zgłaszania NOPów do Sanepidu. Natomiast załącznik do rozporządzenia określa ich rodzaje.

Rodzaje NOPów

Rozporządzenie dzieli NOPy na:

1. ciężkie,
2. poważne,
3. łagodne.

Zgodnie z definicją zawartą w rozporządzeniu ciężki NOP to taki odczyn, który zagraża życiu i może:

• wymagać hospitalizacji w celu ratowania zdrowia,
• prowadzić do trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej,
• kończyć się śmiercią.

Natomiast poważny NOP to taki odczyn, który charakteryzuje się dużym nasileniem objawów w postaci znacznego obrzęku kończyny, silnego jej zaczerwienienia, ale:

• nie wymaga hospitalizacji,
• nie prowadzi do trwałego uszczerbku na zdrowiu,
• wreszcie nie stanowi zagrożenia dla życia.

Trzeci rodzaj NOP – określany jako łagodny – nie ma szczególnie dużego nasilenia, a charakteryzuje się występowaniem:

• miejscowego obrzęku kończyny,
• silnego zaczerwienienia,
• gorączki.

Dalej rozporządzenie wymienia szczegółowe kryteria i rodzaje NOPów:

1.  po pierwsze – odczyny miejscowe, w tym odczyny miejscowe po szczepieniu BCG:
   • obrzęk,
   • powiększenie węzłów chłonnych,
   • ropień w miejscu wstrzyknięcia;
2. po drugie – niepożądane odczyny poszczepienne ze strony ośrodkowego układu nerwowego (OUN):
   • encefalopatia,
   • drgawki gorączkowe,
   • drgawki niegorączkowe,
   • porażenie wiotkie wywołane wirusem szczepionkowym,
   • zapalenie mózgu,
   • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
   • zespół Guillaina-Barrégo;
3. na koniec – inne niepożądane odczyny poszczepienne:
   • bóle stawowe,
   • epizod hipotensyjno-hiporeaktywny,
   • gorączka powyżej 39°C,
   • małopłytkowość,
   • nieutulony ciągły płacz,
   • posocznica, w tym wstrząs septyczny,
   • reakcja anafilaktyczna,
   • reakcje alergiczne,
   • uogólnione zakażenie BCG,
   • wstrząs anafilaktyczny,
   • zapalenie jąder,
   • zapalenie ślinianek,
   • porażenie splotu barkowego,
   • inne poważne odczyny występujące do 4 tygodni po szczepieniu.

NOPem jest każde zaburzenie stanu zdrowia, które wystąpiło do 4 tygodni od podania szczepionki

Wynika to przede wszystkim z rozporządzenia. Ustawa również wskazuje jedynie na związek czasowy pomiędzy zaburzeniem stanu zdrowia a podaniem szczepionki. NOP może być wynikiem zarówno:

• indywidualnej reakcji organizmu,
• jaki i błędu w podaniu szczepionki,
• a nawet zjawisk od szczepienia niezależnych, a tylko przypadkowo pojawiających się po szczepieniu.

Lekarz ma obowiązek zgłosić NOP

Jeżeli lekarz rozpoznaje lub podejrzewa NOP, ma to obowiązek zgłosić do Sanepidu. Niewykonanie tego obowiązku jest wykroczeniem. A jest wykroczeniem zapewne dlatego, że utrudnia lub nawet uniemożliwia Sanepidowi nadzór epidemiologiczny.